ศูนย์ศึกษามหานครและเมืองได้ลงพื้นที่ชุมชนผาปัง จังหวัดลำปาง เพื่อถอดบทเรียนกระบวนการพัฒนาสู่การเป็นต้นแบบวิสาหกิจพลังงานชุมชนและต้นแบบการพึ่งตนเองด้วยหลักการมีส่วนร่วมของประชาชน และแนวคิดปัญญาปฏิบัติ (Learning by doing)

จากจุดเริ่มต้นใน พ.ศ. 2547 นับเป็นเวลากว่าทศวรรษที่ผาปังได้ริเริ่มดำเนินการตามแผนพัฒนา 20 ปี จนสามารถสร้างปรากฏการณ์ “ท้องถิ่นที่นำการพัฒนาประเทศ” ให้เกิดขึ้น กิจกรรมตัวอย่างมีให้เห็นมากมาย เช่น การตั้งองค์กรชุมชนเพื่อบริหารจัดการพัฒนาอย่างเป็นระบบ การใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืนด้วยการปลูกไผ่ทดแทนและการปลูกไผ่ในที่ดินเอกชน การลด ละ เลิก การใช้สารเคมีในการเกษตร การผลิตและใช้พลังงานชุมชนที่สะอาดซึ่งนอกจากช่วยรักษาสิ่งแวดล้อมแล้วยังลดรายจ่ายลงได้ รวมไปถึงการใช้เทคโนโลยีชั้นสูงผลิตถ่านซึ่งอาจจะต่อยอดได้ถึงการผลิตเวชภัณฑ์ เป็นต้น ตลอดการพัฒนาก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นในชุมชนมากมายจนทำให้ผาปังในทุกวันนี้กลายเป็นพื้นที่ที่มีคุณภาพเพิ่มขึ้นในทุกด้าน ทั้งเศรษฐกิจ สังคม สุขภาพ และสิ่งแวดล้อม